HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM: THĂM KHU DI TÍCH LỊCH SỬ VỪ PÁ CHAY

       Vào buổi chiều thứ năm hàng tuần. Cô và trò Trường PTDTBT T.H Nậm Ngám tổ chức các hoạt động trải nghiệm. Tham gia buổi trải nghiệm có các thầy cô là ban giám hiệu của nhà trường, các thầy cô là giáo viên chủ nhệm cùng toàn thể các em học sinh trong toàn trường. Các em được xếp thành hàng đi theo lớp, khối được các thầy cô hướng dẫn đi.Các em rất vui và phấn khởi, vừa đi vừa nói chuyện vừa quan sát hai bên đường. Đến nới di tích các em được xếp hàng và được cô tổng phụ trách cùng các thầy cô hướng dẫn đi vào, quan sát. Sau đó cô tổng phụ trách giới thiệu và thuyết trình về anh hùng VỪ PÁ CHAY.

   Duới ách thống trị của Thực dân Pháp, nhân dân các dân tộc rơi vào cảnh lầm than, phải đóng sưu cao, thuế nặng, đi lính, đi phu, không được học hành, không được chữa bệnh… Không chịu nổi sự áp bức bóc lột của Thực dân Pháp và bọn thống trị tay sai, nhân dân các dân tộc Lai Châu (nay là Điện Biên) đã liên tục tham gia các cuộc đấu tranh chống lại thực dân phong kiến. Chứng kiến những cảnh nhân dân ta bị áp bức, bóc lột, Vừ Pa Chay là người dân tộc Mông, quê ở vùng núi thuộc lưu vực sông Nậm U (thượng Lào), nhà nghèo nên sau khi cha mất, ông đưa mẹ sang vùng cao Điện Biên sinh sống và làm con nuôi người họ Giàng nên có tên gọi là Giàng Tả Chay. Vừ Pa Chay có tài bắn nỏ giỏi nhất vùng Pu Nhi (nay thuộc huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên), với ý chí kiên cường, không chịu khuất phục trước kẻ thù, ông đã kêu gọi nhân dân trong vùng đứng lên đấu tranh.
 Đến năm 1922, Thực dân Pháp tiến hành cuộc đàn áp lớn, cuộc khởi nghĩa Vừ Pa Chay thất bại. Mặc dù không thực hiện được khẩu hiệu nêu ra, nhưng hoạt động của nghĩa quân do Vừ Pa Chay lãnh đạo đã hun đúc ngọn lửa đấu tranh kiên cường, bất khuất chống kẻ thù xâm lược và bè lũ tay sai đối với nhân dân các dân tộc Điện Biên nói riêng và vùng Tây Bắc nói chung. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, hiện nay Khu di tích Vừ Pa Chay không còn nguyên vẹn nhưng những dấu tích vẫn còn. Khu vực chiến đấu, phòng thủ đã bị san lấp, khu vực nghỉ ngơi, họp bàn tác chiến, thờ cúng trời đất và các vị thần linh và khu vực cất, giấu vũ khí cơ bản vẫn đ­ược giữ nguyên hiện trạng.
Khu di tích Vừ Pa Chay là một trong những di tích lịch sử quan trọng của cuộc khởi nghĩa do Vừ Pa Chay lãnh đạo, chống lại Thực dân Pháp vào những năm 1918 - 1922. Di tích là một biểu tượng thể hiện sâu sắc tình đoàn kết giữa các dân tộc trong cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm bảo vệ quê hương đất nước, bản mường. Với ý nghĩa lịch sử đó, ngày 24/12/2019 Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên ban hành Quyết định số 1308/QĐ-UBND, ngày 24/12/2019 về việc xếp hạng di tích cấp tỉnh Khu di tích lịch sử Vừ Pa Chay. 
Khu di tích lịch sử Vừ Pa Chay được công nhận di tích lịch sử cấp tỉnh là cơ sở cho việc bảo vệ, gìn giữ và phát huy các giá trị của di tích đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tham quan du lịch của nhân dân, góp phần ổn định, phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh. Đồng thời cũng nhằm tuyên truyền, giáo dục cho các thế hệ về truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, từ đó giúp thế hệ trẻ nhận thức, trân trọng những giá trị tốt đẹp mà cha ông ta để lại./.